Groźny kraj, którego nie ma: Naddniestrze

Naddniestrze to jeden z ciekawszych i dzisiaj już mogę powiedzieć, przytłaczających obszarów na mapie współczesnej Europy.
Turystów przyciąga tutaj ciekawość panującej atmosfery bardziej niż chęć zobaczenia zabytkowych budowli czy uroków przyrody.
O Naddniestrzu mówi się, że to ostatni bastion komunizmu, a jego mieszkańcom towarzyszy niezłomna wiara w istnienie ZSRR oraz uwielbienie dla Lenina.

Ta fascynacja przybywających gości, sprawia, że przemysł turystyczny zdecydowanie ukierunkował się w stronę komunistycznej spuścizny. Dzisiaj w hotelach czy restauracjach znajdziemy statuetki Lenina oraz nadmiar czerwonego koloru, głównie dlatego, że to turyści chcą to widzieć i to ich przyciąga.
Czy to jest prawdziwe, jakie zdanie mają mieszkańcy, czego pragną, jakie postawy prezentują. Dowiemy się dopiero, gdy tutaj pobędziemy, zapoznamy się z nimi, odczujemy realną rzeczywistość tego miejsca. A i tak nie mamy gwarancji czy ludzie będą szczerzy, ponieważ są oni pełni nieufności i strachu przed inwigilacją.

Tymczasem, my podobnie jak większość turystów przybywamy tutaj z jednodniową wycieczką, czyli zobaczymy jedynie fragment rzeczywistości.

Przekraczanie granicy związane jest z jednostronną kontrolą paszportów. Mołdawia oficjalnie granicy nie widzi, więc kontroli nie ma. Z kolei Naddniestrze paszporty kontroluje, ale pieczątki wbić nie może.
Przypomina mi się pobyt na Cyprze, gdzie w Nikozji też przekraczyliśmy taką nieoficjalną, ustanowioną granicę, pomiędzy Cyprem greckim a tureckim.
Tam zmiana po przekroczeniu granicy była uderzająca. Niemalże już po kilku metrach uderzała w nas turecka atmosfera.
Czy tutaj też będzie widać różnicę?

Nie spodziewałam się, że nasz przewodnik będzie tak odważnie mówił o realiach tu panujących. Jego żona pochodzi z Naddniestrza, często odwiedzają jej rodzinę, oraz mają tu przyjaciół. To, co nam opowiedział, zmroziło mi krew w żyłach.

Ale po kolei, jak to się stało, że dzisiaj mamy w ogóle do czyniania z Naddniestrzem.
Wszystko zaczęło się po rozpadzie ZSRR. W Mołdawii wówczas odbyło się referendum, w którym głosowano pomiędzy przyłączeniem się do Rumunii, a niepodległą Mołdawią. Mieszkańcy zdecydowali, że chcą być niezależni. Jednak władza jako język oficjalny ustanowiła język rumuński, co dla społeczności rosyjskiej było wręcz nie do zaakceptowania. Te dwa języki bardzo się od siebie różnią, pochodzą nawet z odrębnych grup językowych. Rosyjski należy do rodziny języków słowiańskich, a rumuński należy do rodziny romańskiej. Romańskie języki to m.in. hiszpański czy włoski. Także sami widzicie, że rumuński i rosyjski nawet nie są podobne do siebie. Mieszkańcom Naddniestrza potrzeba by wymiany pokoleń, aby wyprzeć język rodzimy.
Co więcej w Mołdawii narastały nastroje prorumuńskie, czego w ogóle nie chcieli mieszkańcy Naddniestrza, którzy odczuwali, i wciąż odczuwają silną więź z Rosją.
Otwarcie wyrażają oni ogromną chęć przyłączenia się do Rosji, ale ta nie jest tym zainteresowana. Rosja wspiera Naddniestrze militarnie i finansowo. Dzięki czemu, ma tutaj swojego mocnego sojusznika. Nasz przewodnik otwarcie powiedział, że w przypadku konfliktu, Mołdawia nie ma szans z Naddniestrzem, ponieważ tutaj jest silna, wyszkolona armia, a żołnierze w każdej chwili są gotowi na wojnę.

Samo Naddniestrze swoją niepodległość ogłosiło 1990 roku i do tej pory nie jest uznawane jako państwo na arenie międzynarodowej, chociaż stan faktyczny jest taki, że rząd Mołdawii nie ma żadnych wpływów na te tereny. Stolicą ustanowiono Tyraspol. Naddniestrze uznaje tylko Abchazja i Osetia Południowa, kraje również nieuznane na świecie. Do niedawna był to również Górski Karabach, dziś już nieistniejący.

Krajobraz miejski Naddniestrza zdominowany jest przez imperium Sheriff. Chociaż bardziej pasowałoby tu powiedzieć mafię. Firma założona przez dwóch byłych agentów KGB całkowicie zdominowała gospodarkę Naddniestrza, media, a w swoich zachłannych łapach trzyma również politykę. Firma posiada sieć supermarketów, stacji paliw, zakładów przemysłowych i produkcyjnych, kontrolują również przemysł energetyczny,
Nikt nie ma prawa tutaj rozwijać żadnego większego biznesu, bo to tylko strata pieniędzy, a nierzadko nawet życia.

Dwie historie z Naddniestrza.
Tereny Mołdawii obfitują w żyzne czarnoziemy. Pewien człowiek postanowił zainwestować w kilkaset hektarów lawendy. Po niedługim czasie, zgłosił się do niego Sheriff, aby odkupić te ziemie. Kwota została narzucona, cena nie podlegała negocjacjom. Ta historia może być plotką, ale doskonale pokazuje metody działania Sheriffa, dzięki którym stał się potęgą gospodarczą.

Druga historia została opowiedziana przez naszego przewodnika i dotyczy jego przyjaciela, który zaczął rozkręcać biznes i sprzedawać papierosy. Przyszli do niego ludzie z Sheriffa i powiedzieli, żeby zaczął zajmować się czymś innym, bo to ich biznes. Ustąpił. Wkrótce wpadł na nowy pomysł. Sprzedawał mięso z kurczaków. Gdy szło mu za dobrze, ponownie przyszli ludzie z Sheriffa. Tym razem nie chciał ustąpić. Kilka dni później znaleziono przyjaciela naszego przewodnika i jego żonę rozstrzelanych przez ludzi Sheriffa.

Takich historii jest więcej...

Ludzie żyją tu w strachu przed wojną, mafią, nie wychylają się i mało uśmiechają, a jeśli już to bardzo nieśmiało. Nikt tu głośno nie rozmawia, na ulicach nie ma życia. Jest czysto, nowocześnie, a jednocześnie przerażająco pusto.

Komentarze (2)